Adverbia moralia

  Autor: Stanisław Herakliusz ...

Czytaj więcej

Altum Opaleniae

    Autor: Piotr ...

Czytaj więcej

Arctos et antarctos

Autor: Stefan Jaworski Tytuł: Arctos et ...

Czytaj więcej

Chwała z Krzyża

  Autor: Marcin Hińcza Tytuł: Chwała z ...

Czytaj więcej

Divae themidis insignia

  Autor: Rafał Kazimierz Arteński Tytuł: ...

Czytaj więcej

Echo

  Autor: Stefan Jaworski Tytuł: Echo głosu ...

Czytaj więcej

Encyclo paedia theologica

  Autor: Kazimierz ...

Czytaj więcej

Festum Innocentiae

  Autor: Józef Bogucki Tytuł: Festum ...

Czytaj więcej

Flores vitae

  Autor: Jan Sebastian Piskorski   Tytuł: ...

Czytaj więcej

Icones symbolicae

  Autor: Andrzej Młodzianowski Tytuł: Icones ...

Czytaj więcej

Młotek duchowny

  Autor: Paweł Mirowski Tytuł: Młotek ...

Czytaj więcej

Nabożne westchnienia

  Autor: Mikołaj ...

Czytaj więcej

Pełnia chwały

Autor: Stefan Jaworski Tytuł: Pełnia ...

Czytaj więcej

Peristroma regum

  Autor: Andrzej Maksymalian ...

Czytaj więcej

Plęsy anjołów

  Autor: Marcin Hińcza Tytuł: Plęsy ...

Czytaj więcej

Pobożne pragnienia

  Autor: Herman Hugon, tłum. Aleksander ...

Czytaj więcej

rotuły

    Autor: Mikołaj Kochanowski Tytuł: ...

Czytaj więcej

Serce poświęcone

  Autor: Mikołaj Mieleszko Tytuł: [Serce ...

Czytaj więcej

Symbolica vitae Christi

  Autor: Tomasz Treter Tytuł: Symbolica ...

Czytaj więcej

Theatrum virtutum

  Autor: Tomasz Treter Tytuł: Theatrum ...

Czytaj więcej

Tomasz Treter, Szkice nieznanych emblematów z włoskiego notatnika

W odnalezionym przez Alicję Bielak w 2020 r. szkicowniku ...

Czytaj więcej

Prev Next

W odnalezionym przez Alicję Bielak w 2020 r. szkicowniku Tomasza Tretera znajduje się 25 dotąd nieznanych projektów emblematycznych. Poza nowymi emblematami włoski notatnik zawiera projekty emblematów obecnych w zbiorze Symbolica vitae Christi meditatio (1612).

Wkrótce udostępnimy wszystkie emblematy rękopisu wraz z opisem.

 

Odsłony: 753

Autor: Stefan Jaworski

Tytuł: Pełnia nieubywającej chwały

Editio princeps: Kijów 1691

Autor projektu: nieznany

Rytownik: Leontij Tarasiewicz

Dostęp: starodruk (zebrał i udostępnił Walter Kroll)

Dzieło stanowi próbę syntezy biograficznej, zamierzającej w obrazowo-słownych kombinacjach przedstawić poszczególne etapy życia i działalności Barłaama Jasińskiego. Na dzieło składa się 12 emblematów (umieszczonych po cztery na jednej karcie, dwie w medalionach, pozostałe środkowe nieco większe w otoku muszlowym) z inskrypcjami sztychowanymi na wstęgach.

Kompletna reprodukcja zabytku dokonana na podstawie egzemplarza z Biblioteki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (Bibl. KUL XVII.611 w egz. brak końca) oraz egzemplarza Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu (Ossol. XVII-16879-IV tu brak brak początku) z uwzględnieniem pojedynczych brakujących stronic utworu zeskanowanych z egzemplarza Biblioteki im. Lenina w Moskwie (Российская государственная библиотека, D 10/34). 

 

   

Bibliografia:
W. Kroll, Stefan Jaworski i emblematyka, dostęp: http://www.polishemblems.uw.edu.pl/index.php/pl/news/69-stefan-jaworski-i-emblematyka
P. Paulina Buchwald-Pelcowa, Emblematy w drukach polskich i Polski dotyczących XVI–XVIII wieku. Bibliografia., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1981, s. 102, nr. 96.
Я. Запаско, Ярослав Исаевич, Памятники книжного мистецтва. Каталог стародруків, виданих на Україні. Книга перша (1574-1700), Львів 1981, s. 105, nr. 671.

 

 

 

Odsłony: 2141
 
Autor: Jan Sebastian Piskorski
 
Tytuł: Flores vitae b. Salomeae

Editio princeps: Cracoviae [1691]

Dostęp: starodruk

 

 

 

 

     

 

 

     

 

 

 

     

 

 

 

     

 

 

 

     

 

 

 

     

 

 
     

 

 
     

 

 
     

 

 

 

Odsłony: 1610
   

Autor: Piotr Opaliński

Tytuł: Altum Opaleniae navis apertum

Editio princeps: [Poznań] 1684

Autor projektu: nieznany

Dostęp: starodruk

 

 

 

 

     

 

 

 

     

 

 

 

     

 

   

 

Odsłony: 1545
 

Autor: Paweł Mirowski

Tytuł: Młotek duchowny w sercach ludzkich tor Chrystusów drelujący

Editio princeps: Gdańsk 1656, u Dawida Fryderyka Rhetego

Rytownik i autor projektu: nieznani

Młotek duchowny… to siedemnastowieczne tłumaczenie De imitatione Christi Tomasza à Kempis, najpopularniejszego katolickiego podręcznika duchowości kojarzonego z późnośredniowiecznym nurtem devotio moderna. Paweł Mirowski, członek kapituły katedralnej we Włocławku, opatrzył dzieło pięcioma rycinami emblematycznymi, zmienił mu tytuł, dodał też wyimki z pism Ojców Kościoła. Młotek duchowny… wzywa do odrzucenia świata i wewnętrznego naśladowania Zbawiciela, a w dialogach duszy z Mistrzem podkreśla szczególną rolę sakramentu Eucharystii – kluczowego elementu życia duchowego chrześcijanina.

Agnieszka Pabian

 

     
     
     
     
     

 

Odsłony: 2089
 

Autor: Stefan Jaworski

Tytuł: Echo głosu wołającego na puszczy od serdecznej refleksyj pochodzące a przy solennym powinszowaniu [...] Ianowi Mazepie hetmanowi wojsk [...] zaporoskich brzmiące głośną [...] rezonansyją

Editio princeps: Kijów 1689

Autor projektu: nieznany

Rytownik: Innocenty Szczyrski, Leoncjusz Tarasiewicz i Oleksandr Tarasiewicz

Dostęp: starodruk (zebrał i udostępnił Walter Kroll)

Reprodukcja całościowa na podstawie egzemplarza z Biblioteki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego [Bibl. KUL XVII.614] z uwzględnieniem brakujących stronic utworu z Rosyjskiej Biblioteki Narodowej (Российская национальная библиотека, Санкт-Петербург) - [Rossica 13. VIII. 1/287].

Tytuł Echo głosu wołającego na puszczy jest aluzją do słów Jana Chrzciciela z Pisma Świętego, które oznaczają „przygotowanie do działalności Jezusa" (Mt 3,1-3).
Utwór to panegiryk osławiający wojenne czyny hetmana Jana Mazepy.
Zbiór poza stemmatem zawiera sześć kombinacji obrazowo-słowne, skonstruowane ze znaków heraldycznych i trójczłonowe emblematy (z inskrypcją i subskrypcją).

 

 

Piękna jak jasny księżyc, jest Panna Przeczysta,
Bo ją tak w Piśmie zowie jej panegirista.
Jutrzence zaś Jan Święty, pięknie figuruje,
Gdy przedwiecznemu Prawdy Słońcu marszałkuje
Tu pod Krzyżem obojgu stać co za przyczyna
Niedziw: Bo tam stać Pannie z Janem nie nowina.

 

 
     
     
     
     
     

 

 

Bibliografia:

P. Paulina Buchwald-Pelcowa, Emblematy w drukach polskich i Polski dotyczących XVI–XVIII wieku. Bibliografia., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1981, s. 101, nr. 95.
Я. Запаско, Ярослав Исаевич, Памятники книжного мистецтва. Каталог стародруків, виданих на Україні. Книга перша (1574-1700), Львів 1981, s. 103, nr. 657.

Odsłony: 2318

Autor: Stefan Jaworski

Tytuł: Arctos et antarctos caeli Rossiaci in gentilibus syderibus

Editio princeps: Kijów 1690

Autor projektu: nieznany

Rytownik: Leontij Tarasiewicz

Dostęp: starodruk (zebrał i udostępnił Walter Kroll)

Reprodukcja na podstawie egzemplarza z Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego (BUW 28.20.3.207) i Biblioteki Narodowej [BN.XVIII.3.865] z uzupełnieniem strony tytułowej utworu z Rosyjskiej Biblioteki Państwowej (Российская государственная библиотека, Москва).

Oprócz karty tytułowej i stemmatu na herb Jasińskiego Arctos nie posiada żadnych elementów obrazowych. Na kunsztownie opracowanym miedziorycie karty tytułowej przedstawiony jest obraz Atlasa dźwigającego na barkach sklepienie niebieskie (coelum Rossiacum), w które rytownik umieścił znaki zodiaku, herb Jasińskiego i inskrypcje na wstęgach. Obraz Atlasa prawdopodobnie ma swój pierwowzór w ikonie z książki emblematycznej jezuity Sylwestra Pietrosancty.

 

Bibliografia

P. Buchwald-Pelcowa, Emblematy w drukach polskich i Polski dotyczących XVI–XVIII wieku. Bibliografia, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1981, s. 10, nr. 94
Я. Запаско, Ярослав Исаевич: Памятники книжного мистецтва. Каталог стародруків, виданих на Україні. Книга перша (1574-1700), Львів 1981, s. 103, nr. 663.

Odsłony: 1809
 

Autor: Andrzej Maksymalian Fredro

Tytuł: Peristromata Regum seu Memoriale Principis Monitorum, Symbolis expressum.

Editio princeps: Gdańsk 1660 sumpt. Geo. Foersteri

Projekt miedziorytów: brak danych

Rytownik: nieznany

Dostęp: starodruk

Krótki opis: Cykl składający się z 20 emblematów wydrukowano razem z innym dziełem autora, Scriptorum seu togae et belli notationum fragmenta. Greckie słowo peristromata oznacza kobierce, ikony utrzymane są właśnie w takiej konwencji, rozwijającej się od lat 40. XVII wieku (frędzle i gwoździe, którymi kobierzec mocowano do ściany, co widać na reprodukcji). Emblematy składają się z ikonów z wkomponowaną łacińską inskrypcją oraz – również łacińskich – subskrypcji. Kolejne utwory przedstawiają poszczególne cechy dobrego władcy, składając się łącznie na zwierciadło takiej figury. Zbiór jest uważany się za jeden z ważniejszych w polskiej twórczości emblematycznej.

 

 

 

Motto: Hinc omnia

Motywy (pictura): ręka wystająca z chmur, otwarta księga

Subscriptio: s. 309-311

 

 

Motto: Pace aut Bello Eadem Spes

Motywy (pictura): ręka wystająca z chmur, krzyż, palma, oliwka

Subscriptio: s. 312-314

 

Motto: Mordet dum prodest

Motywy (pictura): ręka, krew

Subscriptio: s. 315-317

 

Motto: Dua vis non potuit gratia potest

Motywy (pictura): człowiek, wiatr, słońce, pies

Subscriptio: s. 318-321

Motto: Panem non fulmina

Motywy (pictura): orzeł, snopek [herb Wazów]

Subscriptio: s. 322-324

 

Motto: Non omnibus

Motywy (pictura): zasłona

Subscriptio: s. 325-330

 

Motto: Secreto videt

Motywy (pictura): sowa

Subscriptio: s. 331-333 

 

Motto: Danto accipit

Motywy (pictura): dłoń, siane ziarno

Subscriptio: s. 334-337 

             

Motto: His ditior

Motywy (pictura): lemiesze

Subscriptio: s. 338-340 

 

Motto: His fulcris potens

Motywy (pictura): korona, ludzie

Subscriptio: s. 341-343

 

Motto: Pax cuditur non habetur

Motywy (pictura): kowadło, młot, miecz

Subscriptio: s. 344-346

 

Motto: Non auceps nisi dormiat

Motywy (pictura): ptaki, baranek

Subscriptio: s. 347-352 

             

Motto: Casura nisi cohaereant

Motywy (pictura): brama

Subscriptio: s. 353-357

 

Motto: Trahitur nexa nihi praecidatur

Motywy (pictura): ręka, przecięty łańcuch

Subscriptio: s. 358-360

 

Motto: Vescitur paleis

Motywy (pictura): koń

Subscriptio: s. 361-364

 

Motto: Quae ad naturam non nocent

Motywy (pictura): salamandra w płomieniach

Subscriptio: s. 364-369

             

Motto: Festina lente

Motywy (pictura): noga ze skrzydłami, żółw

Subscriptio: s. 370-374

 

Motto: Altum crescunt caeterum sterile

Motywy (pictura): cyprysy

Subscriptio: s. 374-376

 

 

Motto: Nihil tam firmum est cui periculum non sit etia ab invalido

Motywy (pictura): słoń

Subscriptio: s. 377-379

 

 

Motto: Tandem haec facies maiestatis cedendum successori

Motywy (pictura): pusty tron, korona, berło, czaszka

Subscriptio: s. 380-381 

 

 

Opracowanie: Tadeusz Rubik (opis dzieła), Zofia Żółtek (opis ikonów)

Odsłony: 2187
 

Autor: Marcin Hińcza

Tytuł: Chwała z Krzyża

Editio princeps: Kraków 1641, u Andrzeja Piotrkowczyka

Rytownik i autor projektu: nieznani

Dostęp: starodruk

Drugi po Plęsach Anjołów zbiór emblematów autorstwa Marcina Hińczy. Zbiór zawiera 33 ikony emblematyczne. Nieznany z nazwiska krakowski rytownik wzorował się przede wszystkim na dwóch zbiorach emblematycznych Amoris divini et humani antipathia (1629) Philippe’a de Villers (znanego również pod zakonnym imieniem jako Ludwik z Leuven) oraz Regia via Crucis (1635) Benedykta van Haeftena.

 

 

 

 

 

 

         

 

 

 

 

 

         

 

 

 

 

 

 

         

 

 

 

 

 

 

         

 

 

 

 

 

         

 

 

 

 

 

         

 

 

 

 

 

         

 

 

 

 

 

         

 

 

 

 

 

         

 

 

 

 

 

         

 

 

 

 

 

         

 

       

 

Odsłony: 2191
 

Autor: Marcin Hińcza

Tytuł: Plęsy Anjołów

Editio princeps: [post 1638] w drukarni Cezarego Franciszka

Rytownik: Aegidius van Schoor

Dostęp: starodruk

 

 

Dzieło dedykowane zostało Janowi Daniłowiczowi oraz Zofii Tęczyńskiej z okazji ich zaślubin.
Jest to zbiór czternastu prozaicznych medytacji adwentowych, w których motywem przewodnim jest radosny taniec Jezusa z aniołami na Golgocie. Hińcza był profesorem teologii moralnej i jego celem było wytłumaczenie tajemnicy wcielenia ludziom świeckim. Rozmyślania pełnią funkcję rozbudowanego komentarza (commentarius) do emblematycznych ikonów.


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

             

 

 

 

 

 

 

 

             

 

 

 

 

 

 

 

 

             

 

Odsłony: 2544

Projekt finansowany przez

  Partnerzy 

Biblioteka Narodowa

 

 

Publikacja na licencji